Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, 29 Ağustos 2023 tarihinde Bağdat’a resmi bir ziyaret gerçekleştirmiş, ziyaret kapsamında Irak Cumhurbaşkanı Sayın Abdul Latif Raşid ve Irak Başbakanı Sayın Muhammed Şiya es-Sudani tarafından kabul edilmişti. Bakan Bolat, Irak Başbakan Yardımcısı ve Planlama Bakanı Sayın Muhammed Ali Temim; Irak Ticaret Bakanı Sayın Etir Davud Selman Al Greyri; Irak İmar, İskan, Belediyeler ve Kamu İşleri Bakanı Sayın Bengin Rekani ve Irak Ulaştırma Bakanı Sayın Razzak Mheybis Acimi El-Sadavi ile resmi görüşmeler gerçekleştirdi.
Söz konusu ziyarette Ticaret Bakanı Ömer Bolat’a, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB), Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve Müstakil Endüstrici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) temsilcileri ile yaklaşık 50 iş insanından oluşan güçlü bir heyet eşlik etti.
Sayın Bakan Ömer Bolat Irak Cumhurbaşkanı Sayın Abdul Latif Raşid tarafından kabulünde; “Irak’ın Fav Limanı’nı Türkiye üzerinden Avrupa’ya bağlayacak olan Kalkınma Yolu Projesi’nde ülkemizin dayanağı vurguladık, Türk müteahhitlik firmalarının Irak’taki alt yapı, üstyapı ve konut projelerinde yer alma isteğini belirttik” dedi.
Irak Cumhurbaşkanı Sayın Raşid, Irak’taki projelerde Türk firmalarının yükünün artmasını beklediklerini söz ederek firmalarımızı Irak’ın tüm bölgelerinde gerçekleştirilecek olan projelere davet ederek, ülkelerimiz ortasındaki işbirliğinin önemine işaret etti.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat Irak Başbakanı Sayın Sudani tarafından kabulünde şu açıklamayı yaptı:
“Türkiye ile Irak ortasında yatırım alanındaki yasal alt yapının güçlendirilmesi, bankacılık ve gümrükler alanında atılacak adımlar, iş insanlarımızın çalışma müsaade ve vize süreçlerinin kolaylaştırılması ve ülkemiz ile Irak ortasında yeni bir hudut kapısı açılması konuları ele alındı.”
Başbakan Sudani, Kalkınma Yolu projesi ile ilgili olarak iki ülke tarafından kabul edilen Ankara Deklarasyonu doğrultusunda işbirlikleri geliştirileceğini, global lojistik ağlarını ve ticaretin rotalarını tekrar belirleyecek bu proje ile Asya ve Avrupa ortasında Türkiye ve Irak üzerinden geçişlerin daha stratejik hale geleceğini, bu çizgi üzerinde demiryolları, karayolları, sanayi bölgeleri ve yeni kentlerin inşa edileceğini, bu süreçte Türk firmaları için büyük fırsatların doğacağını söz etti.
Söz konusu görüşmenin ardından Sayın Bakan Ömer Bolat ile Sayın Sudani Türk firmalarının temsilcileriyle bir ortaya gelmiş ve Irak’ın imarında yeni iş birliği fırsatları değerlendirildi. Irak Başbakanı Sayın Sudani, ülkelerimiz arasındaki ticari bağların sunduğu geniş ufuklarda ortak yarar ve fırsatların bulunduğunu vurgulandı. Başbakan Sudani, ihracatçılarımızın beklentileri doğrultusunda Irak’ın Ankara ve İstanbul Konsolosluklarında verilen hizmetlerin Gaziantep’te de verilmesi için çalışılmasını istedi.
Bağdat ziyareti kapsamında Irak Başbakan Yardımcısı ve Planlama Bakanı Sayın Muhammed Ali Temim ile gerçekleştirdiği görüşmede Ticaret Bakanı Ömer Bolat “2022 yılında iki ülke ortasında yakalanan rekor düzeydeki ticaret hacminin daha da geliştirilmesini teminen atılabilecek adımlar ve Kalkınma Yolu kapsamında hayata geçirilecek olan yeni kentlerin inşasında Türk firmalarının rol alması konuları ayrıntılı bir formda ele alındı. Başbakan Yardımcısı ve Planlama Bakanı Sayın Temim ile Türkiye-Irak bağlantılarının her alanda hızlandırılması konusunda mutabık kalınarak, firmalarımızın bilhassa sevk öncesi incelemeden kaynaklı problemlerinin çözülmesi konusunda da uzlaşma sağlandı” sözünde bulundu.
Gerçekleştirilen ağır programların devamında, Sayın Bakan Ömer Bolat’ın Irak Ticaret Bakanı Sayın Atir Davut Selman ile gerçekleştirdiği görüşmesinde, ikili ticarette firmaların önündeki mahzurların kaldırılmasında kararlı bir tavır gösterilmesi, para transferlerindeki problemlerin tahliline yönelik çalışma yapılması, gümrük geçişleri ve vergi uygulamalarında ortaya çıkan meselelerin ele alınması için diyalog düzeneği kurulması ve karşılıklı münasebetleri güçlendirmek ismine üst seviye ziyaretlerin arttırılması konularında mutabık kalındığını belirtti. Irak Ticaret Bakanı Selman, firmalarımızın ihracatlarında doküman onayları ile ilgili süreçleri kolaylaştırmak üzere elektronik onay sistemini hayata geçireceklerini de ifade etti.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat Irak İmar, İskan, Belediyeler ve Kamu İşleri Bakanı Sayın Bengin Rekani ile gerçekleştirdiği görüşme sonrası yaptığı açıklamada; “Irak’ta yeni periyotta gündeme gelen projelerin “Yap-İşlet-Devret”modeliyle hayata geçirilmesi konusu değerlendirildi, bilhassa önümüzdeki devirde gerçekleştirilecek hastane, konut ve otoyol projelerinde Türk firmalarının daha güçlü yer alması için yakın çalışılmasına karar verildi” dedi.
Akabinde Sayın Bakan Bolat ile Sayın Rekani, firmalarımız ile Yuvarlak Masa Toplantısında bir ortaya gelmiş, firmalarımızın Irak’taki projelerde aktif rol alması değerlendirilmiş ve firmalarımız ile somut projeler bazında daha sık bir ortaya gelinmesi konusunda mutabık kalındı.
Sayın Bakan Ömer Bolat; Irak Ulaştırma Bakanı Sayın Muheybis Acimi El-Sadavi ile bir ortaya geldi. Bolat, Irak’tan transit geçişlere ait gelişmeler değerlendirildiği, TIR Mukavelesinin yürürlüğe konulması sürecinde ve sonrasında Irak’a her türlü teknik dayanağın sağlanacağı ve Kalkınma Yolu Projesi için Irak ile ülkemiz ortasında güçlü bir işbirliği tesis edilmesi, bilhassa bu sınır üzerinde inşa edilecek demiryolu projesi ile ilgili yakın çalışılması konusunda mutabık kalındığını belirtti.
Ziyaret kapsamında Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Türkiye Maarif Vakfı’nın Bağdat Yerleşkesini ziyaret ederek vakıf yöneticileri ve öğretmenleriyle bir ortaya geldi, Maarif Vakfı’nın Irak’taki faaliyetlerinin ehemmiyetini vurguladı.
Ziyaret sonunda yaptığı açıklamada Bakan Bolat, “Irak’ın ihracatımızda geçtiğimiz yıl ulaşılan 24,2 milyar dolarlık hacmiyle en kıymetli ticari partnerlerimizdendir. İhracatımızda 3. sırada bulunarak, müteahhitlik hizmetlerinde de bugüne kadar üstlenilen 34 milyar pahasında yaklaşık 1100 projeyle en çok müteahhitlik bölümünde en büyük üçüncü pazarımız pozisyonundadır. Irak’ın lojistik kesimimiz ve yatırımcılarımız için de büyük değer arz etmekte olup, öteki taraftan sıhhat turizmi ve eğitim hizmetlerinde de Irak vatandaşları için ülkemiz en önde gelen destinasyonlardan biridir. İki ülke ortasında Yüksek Seviyeli Stratejik Kurul düzeyinde ele alınan alakaların, ekonomik manada daha da güçlendirilmesine dönük çalışmalara devam edileceğini, yapılan ziyarette Irak tarafının bu taraftaki iradesini da en üst seviyede gösterdiğini, firmalarımızın üç yıllık bütçesi de kabul edilen Irak pazarında artık daha güçlü formda yer alacağınız” dedi.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat’ın Bağdat’taki temasları Türkiye ile Irak ortasındaki dostça ilgilerin ruhuna uygun olarak iki ülkenin ortak ekonomik çıkarlarına odaklanan bir havada gerçekleşmiş olup; bu ziyaret vesilesiyle ülkelerimiz ortasındaki çok boyutlu ekonomik ve ticari bağlantıların daha da geliştirilmesi tarafında güçlü bir adım atıldı.